Viðvarandi veikt lag á Norðurlandi

core/paragraph

Viðvarandi veikt lag á Norðurlandi

Síðustu vikur hefur verið viðvarandi veikt lag í snjónum á Norðurlandi og Austfjörðum og féllu allnokkur flekaflóð í innanverðum Eyjafirði, Öxnadal og Austfjörðum á þessu lagi. Talið er að þetta lag hafi myndast í kuldatíð seinni hluta nóvember og byrjun desember við aðstæður þegar rakt loft við yfirborð frýs og myndar yfirborðshrím. Snjókoman í byrjun desember lagðist svo ofan á þetta hrím þar sem það var til staðar.

Síðustu vikur hefur verið viðvarandi veikt lag í snjónum á Norðurlandi og Austfjörðum og féllu allnokkur flekaflóð í innanverðum Eyjafirði, Öxnadal og Austfjörðum á þessu lagi. Talið er að þetta lag hafi myndast í kuldatíð seinni hluta nóvember og byrjun desember við aðstæður þegar rakt loft við yfirborð frýs og myndar yfirborðshrím. Snjókoman í byrjun desember lagðist svo ofan á þetta hrím þar sem það var til staðar.

image-1

core/image

Yfirstandandi hláka og áhrif á snjóinn

Yfirstandandi hláka og áhrif á snjóinn

Viðvarandi veik lög sem þessi geta varðveist í þó nokkurn tíma í snjónum, sérstaklega þegar kalt er í veðri og mikið frost. Hlýindi stuðla hins vegar að því að veik lög brotni niður. Síðustu daga hefur verið mjög hlýtt á öllu landinu og einnig rigning upp í hæstu fjöll á sunnan og vestanverðu landinu. Áfram er spáð hlýindum og hefur snjór sjatnað og tekið upp. Snjórinn hlýnar við þessar aðstæður á yfirborði og með langvarandi hlýindum nær varminn að vinna sig niður í gegnum snjóinn. Talið er að þessi hlýindi sem nú eru á landinu dugi til að brjóta niður veika lagið sem var til staðar. Blautur snjór á yfirborði getur hins vegar verið óstöðugur þar sem samloðun milli snjókorna minnkar.

Viðvarandi veik lög sem þessi geta varðveist í þó nokkurn tíma í snjónum, sérstaklega þegar kalt er í veðri og mikið frost. Hlýindi stuðla hins vegar að því að veik lög brotni niður. Síðustu daga hefur verið mjög hlýtt á öllu landinu og einnig rigning upp í hæstu fjöll á sunnan og vestanverðu landinu. Áfram er spáð hlýindum og hefur snjór sjatnað og tekið upp. Snjórinn hlýnar við þessar aðstæður á yfirborði og með langvarandi hlýindum nær varminn að vinna sig niður í gegnum snjóinn. Talið er að þessi hlýindi sem nú eru á landinu dugi til að brjóta niður veika lagið sem var til staðar. Blautur snjór á yfirborði getur hins vegar verið óstöðugur þar sem samloðun milli snjókorna minnkar.

Eftir þessa yfirstandandi hláku má búast við að það kólni á ný og vetur taki við á ný. Þá ætti allur snjór á landinu að öllum líkindum að vera orðinn tiltölulega stöðugur og núllstilltur m.t.t. snjóflóðahættu. Það ræðst svo af aðstæðum í vetur hvort það myndist ný veik lög í snjónum sem á eftir að koma ofan á eldri stöðugan snjó.

Eftir þessa yfirstandandi hláku má búast við að það kólni á ný og vetur taki við á ný. Þá ætti allur snjór á landinu að öllum líkindum að vera orðinn tiltölulega stöðugur og núllstilltur m.t.t. snjóflóðahættu. Það ræðst svo af aðstæðum í vetur hvort það myndist ný veik lög í snjónum sem á eftir að koma ofan á eldri stöðugan snjó.

Snjóflóðavaktin óskar landsmönnum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.

Snjóflóðavaktin óskar landsmönnum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.

Mat á aðstæðum til fjalla um jólin

Viðvarandi veikt lag hefur verið í snjóþekjunni frá því í síðustu viku. Snjóflóð féllu við sprengingu í Hlíðarfjalli í síðustu viku og nokkur flóð í Öxnadal. Á miðvikudag féllu snjóflóð ofan við Ólafsfjarðarveg. Í dag, föstudag, hafa fallið tvö náttúruleg snjóflóð í Hlíðarfjalli við lítið álag á snjóþekjuna. Ástæða er fyrir fólk að fara varlega á ferð um brattlendi. Á laugardag hlýnar og geta þá fallið náttúruleg snjóflóð. Þegar kólnar aftur ætti snjóþekjan að styrkjast en veik lög geta þó enn verið til staðar, sérstaklega ofan til í fjöllum.

Viðvarandi veikt lag hefur verið í snjóþekjunni frá því í síðustu viku. Snjóflóð féllu við sprengingu í Hlíðarfjalli í síðustu viku og nokkur flóð í Öxnadal. Á miðvikudag féllu snjóflóð ofan við Ólafsfjarðarveg. Í dag, föstudag, hafa fallið tvö náttúruleg snjóflóð í Hlíðarfjalli við lítið álag á snjóþekjuna. Ástæða er fyrir fólk að fara varlega á ferð um brattlendi. Á laugardag hlýnar og geta þá fallið náttúruleg snjóflóð. Þegar kólnar aftur ætti snjóþekjan að styrkjast en veik lög geta þó enn verið til staðar, sérstaklega ofan til í fjöllum.

Varasamar aðstæður til fjalla í Eyjafirði

Snjógryfja var gerð í norðvesturhlíðum Leyningssúla í Skarðsdal við Siglufjörð. Snjógryfjan sýnir talsverðan veikleika á lágmótunum milli eldra hjarns og nýs vindfleka. Áberandi lag af köntuðum kristöllum er á þessum lagmótum og tvö stöðugleikapróf sýndu að það er auðvelt að framkalla brot og það hefur líka tilhnegingu til að breiðast út. Svipaður veikleiki hefur sést á Eyjafjarðarsvæðinu þar sem hafa fallið nokkur nýleg snjóflóð en ekki hafa sést nein flóð við Siglufjörð.

Snjógryfja var gerð í norðvesturhlíðum Leyningssúla í Skarðsdal við Siglufjörð. Snjógryfjan sýnir talsverðan veikleika á lágmótunum milli eldra hjarns og nýs vindfleka. Áberandi lag af köntuðum kristöllum er á þessum lagmótum og tvö stöðugleikapróf sýndu að það er auðvelt að framkalla brot og það hefur líka tilhnegingu til að breiðast út. Svipaður veikleiki hefur sést á Eyjafjarðarsvæðinu þar sem hafa fallið nokkur nýleg snjóflóð en ekki hafa sést nein flóð við Siglufjörð.

Leyningssulur-16-Dec

Snjógryfja Skarðsdal/Siglufirði 16.des

Athygli er vakin á að snjóflóðahætta getur einnig verið utan skilgreindra spásvæða. Svæðisbundin snjóflóðaspá kemur heldur ekki í staðinn fyrir mat hvers og eins á aðstæðum og skynsamlegs leiðarvals á ferðum um landið. Það krefst þjálfunar og reynslu að ferðast um fjalllendi að vetrarlagi og hver ferðamaður hefur áhrif á eigin áhættu með vali á leið, tíma og ferðamáta.  

Athygli er vakin á að snjóflóðahætta getur einnig verið utan skilgreindra spásvæða. Svæðisbundin snjóflóðaspá kemur heldur ekki í staðinn fyrir mat hvers og eins á aðstæðum og skynsamlegs leiðarvals á ferðum um landið. Það krefst þjálfunar og reynslu að ferðast um fjalllendi að vetrarlagi og hver ferðamaður hefur áhrif á eigin áhættu með vali á leið, tíma og ferðamáta.

Mat á aðstæðum er lykilatriði í vetrarferðum  

Minnkandi vestanátt í kvöld, þurrt veður og hiti kringum frostmark. 
Suðlæg átt 3-8 á morgun og þykknar upp, dálítil væta með köflum seinnipartinn og hiti 3 til 7 stig.

Vestan 13-20 og él. Léttir til seint í dag og dregur úr vindi. Frost 0 til 6 stig. Hægt vaxandi suðlæg átt á morgun og þurrt, 8-15 seinnipartinn. Dálítil snjókoma eða rigning sunnantil annað kvöld og hlýnandi.

Vestan 5-13 m/s, skýjað með köflum og stöku él eða skúrir. Hiti 1 til 5 stig. Hægari seinnipartinn, léttir til og frystir allvíða. Suðlæg eða breytileg átt 3-8 á morgun. Þykknar upp, lítilsháttar væta undir kvöld og hlýnar smám saman.

Vestan 8-15 og él eða skúrir, hiti 1 til 5 stig. Lægir síðdegis, bjart að mestu og hiti kringum frostmark. Sunnan 5-13 á morgun, dálítil væta og hlýnar.

Vestan 10-15 og él, hiti 1 til 4 stig. Dregur úr vindi seint í dag, léttir til og frystir. Gengur í sunnan og suðvestan 8-15 á morgun með dálítilli vætu og hlýnar í veðri.

Suðvestan og vestan 10-18 og él. Hiti 0 til 4 stig. Dregur úr vindi seint í dag, þurrt og kólnar. Hægt vaxandi sunnan- og suðvestanátt á morgun, 8-15 seinnipartinn og þykknar upp, sums staðar dálítil rigning í kvöld. Hlýnar smám saman.

Vestan 13-20 og stöku él. Þurrt seint í dag og dregur úr vindi. Hiti 1 til 4 stig, frystir í kvöld og nótt. Suðlæg átt 5-13 eftir hádegi á morgun og þurrt. Hlýnar annað kvöld.

Vestan 13-20 eftir hádegi og léttskýjað, fer að lægja undir kvöld og kólnar. Suðlæg átt 3-10 síðdegis á morgun, bjartviðri og hiti kringum frostmark.

Vestan 8-15 og léttskýjað, dregur úr vindi undir kvöld. Kólnar smám saman. Hægur vindur í fyrramálið og léttskýjað, vestan 5-13 síðdegis á morgun. Þykknar upp vestantil annað kvöld. Hiti 0 til 6 stig.

500 km SSV af Reykjanesi er vaxandi 1040 mb hæð sem fer hægt NA. Við Jan Mayen er 999 mb lægð sem fer ANA og dýpkar. 900 km SV af Hvarfi er 974 mb lægð á norðurleið.

Minnkandi vestanátt í kvöld, þurrt veður og frystir allvíða. 

Gengur í suðvestan 8-15 m/s á morgun, en yfirleitt hægari vindur sunnan- og austanlands. Þykknar upp vestantil, dálítil væta þar eftir hádegi og hiti 2 til 7 stig, en léttskýjað og svalara um landið austanvert.

Í kvöld er vestanáttin að ganga niður hjá okkur, væntanlega alveg þurrt veður og það frystir allvíða. 

Á morgun er útlit fyrir að það gangi í sunnan og suðvestan 8-15 m/s, en yfirleitt hægari vindur sunnan- og austanlands. Þykknar upp vestantil, dálítil væta þar eftir hádegi og hiti 2 til 7 stig, en léttskýjað og svalara um landið austanvert.

Á sunnudag er síðan vestlæg átt í kortunum og vindhraði nær sér ekki á strik. Skýjað að mestu á landinu og sums staðar dálítil rigning, en þurrt á Suðausturlandi og Austfjörðum. Hiti 1 til 6 stig.

hvassviðri með kalsarigningu, slyddu eða krapaéljum, rosaveður

Staður	Núna (17:00)	21:00	01:00	02:00
Reykjavík	(kl. 17) 4° 4	(kl. 21) 2° 2	(kl. 1) 1° 2	(kl. 2) 2° 2
Bolungarvík	(kl. 17) 2° 11	(kl. 18) 4° 10	(kl. 19) 3° 11	(kl. 2) 1° 7
Akureyri	(kl. 17) 3° 8	(kl. 18) 4° 9	(kl. 20) 2° 4	(kl. 0) 1° 1
Egilsstaðir	(kl. 17) 3° 3	(kl. 18) 1° 4	(kl. 23) -1° 3	(kl. 2) 0° 1
Kirkjubæjarklaustur	(kl. 17) 2° 4	(kl. 21) 0° 2	(kl. 23) -1° 5	(kl. 2) 0° 10

Veðurspár

•

Helstu staðir

Reykjavík

Bolungarvík

Akureyri

Egilsstaðir

Kirkjubæjarklaustur

Reykjavík

Bolungarvík

Akureyri

Egilsstaðir

Kirkjubæjarklaustur

Tilkynningar frá vaktinni

Orð dagsins

Rosi