Viðvarandi veikt lag á Norðurlandi

core/paragraph

Viðvarandi veikt lag á Norðurlandi

Síðustu vikur hefur verið viðvarandi veikt lag í snjónum á Norðurlandi og Austfjörðum og féllu allnokkur flekaflóð í innanverðum Eyjafirði, Öxnadal og Austfjörðum á þessu lagi. Talið er að þetta lag hafi myndast í kuldatíð seinni hluta nóvember og byrjun desember við aðstæður þegar rakt loft við yfirborð frýs og myndar yfirborðshrím. Snjókoman í byrjun desember lagðist svo ofan á þetta hrím þar sem það var til staðar.

Síðustu vikur hefur verið viðvarandi veikt lag í snjónum á Norðurlandi og Austfjörðum og féllu allnokkur flekaflóð í innanverðum Eyjafirði, Öxnadal og Austfjörðum á þessu lagi. Talið er að þetta lag hafi myndast í kuldatíð seinni hluta nóvember og byrjun desember við aðstæður þegar rakt loft við yfirborð frýs og myndar yfirborðshrím. Snjókoman í byrjun desember lagðist svo ofan á þetta hrím þar sem það var til staðar.

image-1

core/image

Yfirstandandi hláka og áhrif á snjóinn

Yfirstandandi hláka og áhrif á snjóinn

Viðvarandi veik lög sem þessi geta varðveist í þó nokkurn tíma í snjónum, sérstaklega þegar kalt er í veðri og mikið frost. Hlýindi stuðla hins vegar að því að veik lög brotni niður. Síðustu daga hefur verið mjög hlýtt á öllu landinu og einnig rigning upp í hæstu fjöll á sunnan og vestanverðu landinu. Áfram er spáð hlýindum og hefur snjór sjatnað og tekið upp. Snjórinn hlýnar við þessar aðstæður á yfirborði og með langvarandi hlýindum nær varminn að vinna sig niður í gegnum snjóinn. Talið er að þessi hlýindi sem nú eru á landinu dugi til að brjóta niður veika lagið sem var til staðar. Blautur snjór á yfirborði getur hins vegar verið óstöðugur þar sem samloðun milli snjókorna minnkar.

Viðvarandi veik lög sem þessi geta varðveist í þó nokkurn tíma í snjónum, sérstaklega þegar kalt er í veðri og mikið frost. Hlýindi stuðla hins vegar að því að veik lög brotni niður. Síðustu daga hefur verið mjög hlýtt á öllu landinu og einnig rigning upp í hæstu fjöll á sunnan og vestanverðu landinu. Áfram er spáð hlýindum og hefur snjór sjatnað og tekið upp. Snjórinn hlýnar við þessar aðstæður á yfirborði og með langvarandi hlýindum nær varminn að vinna sig niður í gegnum snjóinn. Talið er að þessi hlýindi sem nú eru á landinu dugi til að brjóta niður veika lagið sem var til staðar. Blautur snjór á yfirborði getur hins vegar verið óstöðugur þar sem samloðun milli snjókorna minnkar.

Eftir þessa yfirstandandi hláku má búast við að það kólni á ný og vetur taki við á ný. Þá ætti allur snjór á landinu að öllum líkindum að vera orðinn tiltölulega stöðugur og núllstilltur m.t.t. snjóflóðahættu. Það ræðst svo af aðstæðum í vetur hvort það myndist ný veik lög í snjónum sem á eftir að koma ofan á eldri stöðugan snjó.

Eftir þessa yfirstandandi hláku má búast við að það kólni á ný og vetur taki við á ný. Þá ætti allur snjór á landinu að öllum líkindum að vera orðinn tiltölulega stöðugur og núllstilltur m.t.t. snjóflóðahættu. Það ræðst svo af aðstæðum í vetur hvort það myndist ný veik lög í snjónum sem á eftir að koma ofan á eldri stöðugan snjó.

Snjóflóðavaktin óskar landsmönnum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.

Snjóflóðavaktin óskar landsmönnum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.

Mat á aðstæðum til fjalla um jólin

Viðvarandi veikt lag hefur verið í snjóþekjunni frá því í síðustu viku. Snjóflóð féllu við sprengingu í Hlíðarfjalli í síðustu viku og nokkur flóð í Öxnadal. Á miðvikudag féllu snjóflóð ofan við Ólafsfjarðarveg. Í dag, föstudag, hafa fallið tvö náttúruleg snjóflóð í Hlíðarfjalli við lítið álag á snjóþekjuna. Ástæða er fyrir fólk að fara varlega á ferð um brattlendi. Á laugardag hlýnar og geta þá fallið náttúruleg snjóflóð. Þegar kólnar aftur ætti snjóþekjan að styrkjast en veik lög geta þó enn verið til staðar, sérstaklega ofan til í fjöllum.

Viðvarandi veikt lag hefur verið í snjóþekjunni frá því í síðustu viku. Snjóflóð féllu við sprengingu í Hlíðarfjalli í síðustu viku og nokkur flóð í Öxnadal. Á miðvikudag féllu snjóflóð ofan við Ólafsfjarðarveg. Í dag, föstudag, hafa fallið tvö náttúruleg snjóflóð í Hlíðarfjalli við lítið álag á snjóþekjuna. Ástæða er fyrir fólk að fara varlega á ferð um brattlendi. Á laugardag hlýnar og geta þá fallið náttúruleg snjóflóð. Þegar kólnar aftur ætti snjóþekjan að styrkjast en veik lög geta þó enn verið til staðar, sérstaklega ofan til í fjöllum.

Varasamar aðstæður til fjalla í Eyjafirði

Snjógryfja var gerð í norðvesturhlíðum Leyningssúla í Skarðsdal við Siglufjörð. Snjógryfjan sýnir talsverðan veikleika á lágmótunum milli eldra hjarns og nýs vindfleka. Áberandi lag af köntuðum kristöllum er á þessum lagmótum og tvö stöðugleikapróf sýndu að það er auðvelt að framkalla brot og það hefur líka tilhnegingu til að breiðast út. Svipaður veikleiki hefur sést á Eyjafjarðarsvæðinu þar sem hafa fallið nokkur nýleg snjóflóð en ekki hafa sést nein flóð við Siglufjörð.

Snjógryfja var gerð í norðvesturhlíðum Leyningssúla í Skarðsdal við Siglufjörð. Snjógryfjan sýnir talsverðan veikleika á lágmótunum milli eldra hjarns og nýs vindfleka. Áberandi lag af köntuðum kristöllum er á þessum lagmótum og tvö stöðugleikapróf sýndu að það er auðvelt að framkalla brot og það hefur líka tilhnegingu til að breiðast út. Svipaður veikleiki hefur sést á Eyjafjarðarsvæðinu þar sem hafa fallið nokkur nýleg snjóflóð en ekki hafa sést nein flóð við Siglufjörð.

Leyningssulur-16-Dec

Snjógryfja Skarðsdal/Siglufirði 16.des

Athygli er vakin á að snjóflóðahætta getur einnig verið utan skilgreindra spásvæða. Svæðisbundin snjóflóðaspá kemur heldur ekki í staðinn fyrir mat hvers og eins á aðstæðum og skynsamlegs leiðarvals á ferðum um landið. Það krefst þjálfunar og reynslu að ferðast um fjalllendi að vetrarlagi og hver ferðamaður hefur áhrif á eigin áhættu með vali á leið, tíma og ferðamáta.  

Athygli er vakin á að snjóflóðahætta getur einnig verið utan skilgreindra spásvæða. Svæðisbundin snjóflóðaspá kemur heldur ekki í staðinn fyrir mat hvers og eins á aðstæðum og skynsamlegs leiðarvals á ferðum um landið. Það krefst þjálfunar og reynslu að ferðast um fjalllendi að vetrarlagi og hver ferðamaður hefur áhrif á eigin áhættu með vali á leið, tíma og ferðamáta.

Mat á aðstæðum er lykilatriði í vetrarferðum  

Suðvestan 3-8 m/s á morgun, skýjað og lítilsháttar rigning af og til. Hægari síðdegis, hiti 4 til 7 stig.

Minnkandi vestanátt á morgun, 5-10 eftir hádegi. Dálítil rigning eða slydda, hiti 0 til 4 stig. Úrkomulítið síðdegis og kólnar í veðri.

Vestlæg átt 3-8 m/s á morgun, dálítil rigning öðru hverju og hiti 2 til 7 stig.

Vestan 5-10 á morgun, en hægari seinnipartinn. Skýjað og smá væta af og til, hiti 1 til 6 stig.

Suðvestan 3-10 og stöku skúrir á morgun, hiti 2 til 7 stig.

Vestan 5-13 á morgun, skýjað og sums staðar dálítil væta. Hiti 2 til 7 stig. Hægari vindur og kólnar síðdegis, hiti kringum frostmark annað kvöld.

Vestan 10-18 og þurrt í nótt, hiti 5 til 10 stig. Lægir á morgun, vestan 3-8 síðdegis. Bjart með köflum og kólnar heldur.

Vestan 5-13 á morgun, skýjað með köflum og að mestu þurrt. Hægari síðdegis, hiti 2 til 7 stig.

Við Skotland er víðáttumikil 1043 mb hæð og frá henni hæðarhryggur til V. 300 km NV af Lófót er vaxandi 998 mb lægð á A-leið.

Vestlæg átt 3-10 m/s á morgun, en heldur hvassara norðaustan- og austanlands í fyrstu. Skýjað og sums staðar dálítil rigning, en þurrt á Suðausturlandi og Austfjörðum. Hiti 1 til 7 stig. Frystir allvíða norðaustantil á landinu annað kvöld.

Víðáttumikil hæð, heldur sig suður af landinu næstu daga og veldur vestlægum áttum. Skýjað með dálítilli væta og frekar milt veður á vestanverðu landinu og bjart með köflum, þurrt og hiti nálægt frostmarki fyrir austan.

Í kvöld verður vestan og suðvestan 10-18 m/s, en hægari sunnantil. Skýjað og dálítil rigning af og til á vestanverðu landinu, en yfirleitt bjart fyrir austan. Hiti 2 til 7 stig.

Dregur úr vindi á morgun, vestlæg átt 3-8 m/s síðdegis. Áfram dálítil væta vestanlands, en þurrt á austanverðu landinu. Hiti breytist lítið, en kólnar austantil um kvöldið.

Hvessir aftur á mánudag, vestan 8-15 m/s um hádegi en hægari á sunnanverðu landinu. Dálitlar skúrir vestantil, en þurrt að kalla fyrir austan. Hiti 2 til 7 stig, en nálægt frostmarki austantil.

Staður	04:00	06:00	10:00	11:00
Reykjavík	(kl. 4) 7° 4	(kl. 6) 7° 4	(kl. 10) 7° 4	(kl. 11) 7° 4
Bolungarvík	(kl. 3) 7° 10	(kl. 4) 7° 12	(kl. 9) 5° 9	(kl. 11) 5° 4
Akureyri	(kl. 3) 7° 4	(kl. 5) 5° 3	(kl. 9) 6° 5	(kl. 12) 6° 2
Egilsstaðir	(kl. 3) 5° 7	(kl. 4) 4° 3	(kl. 9) 4° 3	(kl. 11) 3° 2
Kirkjubæjarklaustur	(kl. 4) 1° 3	(kl. 9) 5° 5	(kl. 11) 2° 3	(kl. 12) 1° 1

Veðurspár

•

Helstu staðir

Reykjavík

Bolungarvík

Akureyri

Egilsstaðir

Kirkjubæjarklaustur

Reykjavík

Bolungarvík

Akureyri

Egilsstaðir

Kirkjubæjarklaustur

Tilkynningar frá vaktinni

Orð dagsins

Suðvestanátt